Streptococcus viridans (infekcyjne zapalenie wsierdzia), Fusobacterium, Haemophilus, paciorkowce tlenowe i beztlenowe (zapalenie zatok przynosowych), Pseudomonas aeruginosa (zapalenie wyrostka sutkowatego), Enterobacteriaceae (zapalenie ucha środkowego). Ropień mózgu – objawy. Objawy ropnia mózgu podyktowane są trzema głównymi stanami: Zapalenie wyrostka robaczkowego to sytuacja, która - zdaniem wielu lekarzy - wymaga natychmiastowej interwencji chirurga i usunięcie wyrostka. Tymczasem badania pokazują, że operacja wcale nie jest konieczna i chorobę można skutecznie leczyć antybiotykami. Do takich wniosków doszli m.in. naukowcy z Boston Medical Center. Proces wyrostka sutkowatego to mała trójkątna kość, która wystaje z obu stron u podstawy czaszki. Możesz zlokalizować wyrostek sutkowaty, jeśli umieścisz palce za płatkiem ucha. Główną funkcją procesu wyrostka sutkowatego jest połączenie mięśni szyi z czaszką i pomoc w regulacji ciśnienia w uchu. Wyrostek sutkowaty ma zapalenie wyrostka sutkowatego)było to 2 miesiące temu, a teraz właśnie jesteśmy po nawrocie tej choroby, udało się jednak bez pobytu w szpitali, Jednak musieliśmy tam jeździć codziennie.Zapalenie wyrostka sutkowatego można poznać jak dziecku zaczyna coraz bardziej odstawać uszko. Bardzo Zapalenie wyrostka robaczkowego, którego objawy mogą się różnić w zależności od tego, czy proces zapalny przejawia się w postaci ostrej, czy w postaci przewlekłej, aw tej ostatniej formie nie jest tak powszechny teraz, a głównie dlatego, że dodatek nie jest możliwy do usunięcia z powodu rozwoju powikłań. penginapan di batu malang dengan view bagus. Fot. medforumBól głowy spowodowany hałasemZapalenie ucha środkowego to jedno z częściej występujących schorzeń laryngologicznych, szczególnie u dzieci. Bardzo ważne jest jego odpowiednio wczesne rozpoznanie i adekwatne leczenie, aby zapobiec tej choroby można najogólniej podzielić na: wewnątrzskroniowe, wewnątrzskronioweWśród powikłań wewnątrzskroniowych wyróżnia się:Zapalenie wyrostka sutkowatego (jest to jeden z elementów budowy kości skroniowej) – było to jedno z najczęstszych powikłań przed wprowadzeniem do leczenia antybiotyków. Jest to zapalenie i martwica kości otaczającej komórki powietrzne wyrostka. Charakterystyczny jest silny ból okolicy zausznej, obfity ropny wyciek z przewodu słuchowego zewnętrznego, zły stan ogólny z gorączką oraz upośledzenie słuchu. Może doprowadzić do powstania ropnia, typowy jest wówczas silny ból oraz ustawienie głowy pacjenta z pochyleniem w stronę chorą i ograniczeniem ruchomości szyi. Leczenie wymaga hospitalizacji i podawania antybiotyków. Jednocześnie przeprowadza się zabieg mastoidektomii lub antrotomii – polega na otwarciu chirurgicznym głównej komórki powietrznej wyrostka sutkowatego z następczym nerwu twarzowego – kolejne powikłanie, do którego może dojść przez bezpośredni wpływ toksyn powodujących zaburzenie jego funkcji lub pośrednio przez ucisk na kanał nerwu twarzowego przez na przykład perlaka lub ziarninę zapalną. Leczenie, gdy do powikłania dochodzi w następstwie ostrego zapalenia ucha obejmuje paracentezę oraz podanie antybiotyków. Gdy zapalenie nerwu nastąpi po około 2-3 tygodniach trwania choroby konieczne jest chirurgiczne odbarczenie. W jednej trzeciej przypadków niestety mimo prawidłowego leczenia czynność nerwu twarzowego nie powraca. Nerw twarzowy odpowiada między innymi za czynność mięśni mimicznych, jego uszkodzenie objawia się jako opadnięcie kącika ust, niemożność zmarszczenia czoła czy niemożność zamknięcia oka po stronie błędnika – najczęściej jest powikłaniem przewlekłego zapalenia ucha środkowego. Podstawowe objawy to zawroty głowy, mogą się do tego dołączyć zaburzenia równowagi, szumy uszne. Leczenie to antybiotykoterapia oraz leki objawowe. W przypadku gdy dojdzie do ropnego zapalenia błędnika (objawiające się znacznym nasileniem objawów, niedosłuchem) konieczne bywa leczenie operacyjne z usunięciem kości skroniowej (części skalistej) – czyli zapalenie szpiku kości, jest to o tyle niebezpieczne, że może szerzyć się do jamy czaszki i powodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Objawy temu towarzyszące czyli porażenie nerwu VI czyli nerwu odwodzącego, ból pozagałkowy i wyciek z ucha noszą nazwę zespołu Gradenigo. Leczenie to duże dawki antybiotyków, bądź przy nieskuteczności leczenie perylimfatyczna – czyli nieprawidłowe połączenie między płynami ucha wewnętrznego i uchem środkowym co w fizjologicznych warunkach nie ma miejsca. Objawia się w postaci napadowych zawrotów głowy, dodatkowo szumy uszne i niedosłuch. Leczenie polega na chirurgicznym zamknięciu panthermediaPowikłania wewnątrzczaszkowePowikłania wewnątrzczaszkowe występują stosunkowo rzadko, natomiast ze względu na to, że są groźne w skutkach, należy zwracać uwagę na objawy, które mogłyby sugerować ich skarżą się na:pogorszenie samopoczucia,bóle głowy,przewlekający się wyciek z ucha i niedosłuch,tachykardię lub bradykardię,zaburzenia równowagi,sztywność powikłanie powinno być leczone w oddziale występujące:Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Objawy to: sztywność karku, światłowstręt, bóle głowy. W leczeniu wykorzystuje się głównie nadoponowy – zwykle rozpoznawany jest przypadkowo, podczas operacji. Objawy są niewielkie, zwykle bóle głowy lub stany podgorączkowe. Leczenie - antybiotykoterapia i drenaż zapalenie zatoki esowatej – zwykle jest powikłaniem zapalenia ucha środkowego, jest to niebezpieczne powikłanie z ciężkimi objawami – dreszcze, wysoka gorączka, tachykardia, bóle głowy. Leczenie głównie chirurgiczne połączone z mózgu oraz móżdżku – czyli nagromadzenie ropy w obrębie tkanki mózgowej, objawia się bólami głowy, mogą się pojawić zaburzenia równowagi, osłabienie siły mięśniowej, napady padaczkowe, do tego gorączka, ogólne tekstu:1. Otolaryngologia, skrypt dla studentów medycyny i stomatologii pod redakcją prof. dr hab. med. Czesława Stankiewicza, Katedra i Klinika Chorób Uszu, Nosa, Gardła i Krtani Akademia Medyczna w Gdańsku. 2. Otorynolaryngologia. Podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii, Bożydar LatkowskiAdres www źródła:Tagi: zapalenie wyrostka sutkowatego, zapalenie ucha środkowego Definicja i przyczyny szumów usznych u osób starszych Otoskleroza - przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie Skąd może pochodzić ból ucha? Co wiemy o implantach ślimakowych? Implanty zakotwiczone w kości jako metoda leczenia niedosłuchu Jak dbać o higienę uszu u dzieci? Ostre nieżytowe zapalenie trąbki słuchowej - przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie Krwawienie z ucha - przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie Wysiękowe zapalenie ucha środkowego Nawracające infekcje uszu – jak sobie z nimi radzić? Do powikłań wewnątrzskroniowych ostrego lub przewlekłego zapalenia ucha należy zapalenie wyrostka sutkowatego. Leczenie w przypadku dzieci powinno odbywać się w warunkach szpitalnych i należy rozpocząć je jak najszybciej, ponieważ schorzenie niesie ryzyko poważnych komplikacji zdrowotnych. Wyjaśniamy, czym jest wyrostek sutkowaty ucha, jakie są objawy stanu zapalnego tej części czaszki i na czym polega leczenie. Spis treści: Czym jest wyrostek sutkowaty ucha? Zapalenie wyrostka sutkowatego – przyczyny Czynniki zwiększające ryzyko zapalenia wyrostka sutkowatego Objawy zapalenia wyrostka sutkowatego za uchem Powikłania po zapaleniu wyrostka sutkowatego Zapalenie wyrostka sutkowatego – leczenie Czym jest wyrostek sutkowaty ucha? Kość skroniowa znajduje się w bocznej części czaszki, w okolicy ucha. Składa się ona z czterech części – łuskowej, sutkowej, bębenkowej i skalistej. Z kolei wyrostek sutkowaty zlokalizowany jest w części sutkowej kości skroniowej, stanowi jej przedłużenie w dolnej części za uchem. Kość wyrostka sutkowatego zawiera wypełnione powietrzem przestrzenie pneumatyczne. U noworodków wyrostek sutkowaty ucha nie jest wyraźnie zaznaczony i zaczyna się rozwijać dopiero po ok. pierwszym roku życia. Wyglądem zwykle przypomina stożek, jednak może mieć różną wielkość i kształt w zależności od indywidualnych cech. Na wyrostku sutkowatym znajdują oparcie ważne mięśnie, mięsień płatowaty głowy. Zapalenie wyrostka sutkowatego – przyczyny Wyrostek sutkowaty znajduje się w bliskim sąsiedztwie ucha środkowego i wewnętrznego, dlatego też jest on narażony na powikłania po chorobach uszu. Zapalenie wyrostka sutkowatego należy do najczęstszych powikłań ostrego i przewlekłego zapalenia ucha środkowego. Przyczyny infekcji to drobnoustroje bakteryjne, które przedostają się z ucha do wyrostka sutkowatego za pośrednictwem naczyń żylnych. Cechą kości skroniowej, w tym wyrostka sutkowego, jest obecność komórek powietrznych. Uważa się, że komórki wypełnione powietrzem pełnią funkcję wspomagającą zachowanie prawidłowego ciśnienia w strukturach ucha. Ciąg komórek w układzie pneumatycznym zwiększa jednak ryzyko szerzenia się infekcji. W przebiegu ostrego zapalenia ucha środkowego często stan zapalny obejmuje także komórki wyrostka sutkowatego. W niektórych przypadkach, zwłaszcza przy nieodpowiednio leczonym zapaleniu ucha, może dochodzić do powikłań. Gdy na podstawie badań stwierdza się wyrostek sutkowaty bezpowietrzny, świadczy to o zajęciu komórek stanem zapalnym. Zapalenie wyrostka sutkowatego może obejmować nie tylko układ pneumatyczny i kość, ale także szpik kostny. Czynniki zwiększające ryzyko zapalenia wyrostka sutkowatego Ponieważ to dzieci są najbardziej narażone na infekcje uszu, również zapalenie wyrostka sutkowatego zdarza się częściej u pacjentów poniżej 10. roku życia, ale choroba może dotyczyć osób w każdym wieku. Niemniej jednak do rozwoju schorzenia dochodzi stosunkowo rzadko, u mniej niż 1% pacjentów chorujących na zapalenie ucha. Szerzeniu się stanu zapalnego na wyrostek sutkowaty za uchem sprzyjają czynniki, takie jak: obniżona odporność; niewłaściwie prowadzone leczenie ostrego zapalenia ucha środkowego, np. nieprawidłowa antybiotykoterapia; nieprzestrzeganie zaleceń lekarza w trakcie zapalenia ucha; perlak ucha; wady anatomiczne. Objawy zapalenia wyrostka sutkowatego za uchem Zapalenie wyrostka sutkowatego wywołuje objawy dotyczące okolicy chorego ucha, a także ogólnoustrojowe. Zdarza się, że symptomy pojawiają się w różnym czasie po ustąpieniu objawów związanych z zapaleniem ucha. Jednak w niektórych przypadkach objawy zapalenia wyrostka sutkowego pojawiają się już w trakcie infekcji uszu, pogłębiając dolegliwości. Objawy, które wskazują na zapalenie wyrostka sutkowatego, to ból ucha; ból za małżowiną uszną, niekiedy wokół ucha; obrzęk i/lub odchylenie małżowiny usznej; obrzęk i zaczerwienienie okolicy wyrostka sutkowatego; zaburzenia słuchu, niedosłuch, szumy uszne; bóle głowy, zawroty, utrudniona koncentracja; wysięk z ucha, także ropny, o różnym zabarwieniu; gorączka lub stan podgorączkowy (stale lub okresowo); osłabienie, uczucie rozbicia; spadek apetytu; w przypadku dzieci płaczliwość, niechęć do układania główki na boku, sięganie rączką do ucha. Powikłania po zapaleniu wyrostka sutkowatego Zapalenie kości skroniowej w części sutkowej nie powinno być lekceważone, ponieważ schorzenie wiąże się z ryzykiem poważnych powikłań. Wyrostek sutkowaty znajduje się w pobliżu ucha, ale jest także zlokalizowany w sąsiedztwie innych części czaszki. Nieleczone zapalenie wyrostka sutkowatego może wywołać powikłania, takie jak zniszczenie fragmentów kości; porażenie nerwu twarzowego; zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej, ropień mózgu; ropień móżdżka; ropień zamałżowinowy; zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych; trwałe uszkodzenie słuchu; przewlekłe zawroty głowy; w skrajnych przypadkach także sepsa. Zapalenie wyrostka sutkowatego – leczenie Diagnozując zapalenie wyrostka sutkowatego leczenie należy podjąć możliwie jak najszybciej. Podstawą postępowania jest antybiotykoterapia dobrana w zależności od rodzaju bakterii, jakie zainfekowały wyrostek sutkowaty. Dostęp leków do kości wyrostka sutkowatego jest ograniczony, dlatego pierwszym krokiem zwykle jest podanie antybiotyków dożylnie. Z tego powodu leczenie zapalenia wyrostka sutkowatego często odbywa się w warunkach szpitalnych. Czas przyjmowania leków zależy od stopnia zaawansowania choroby, zwykle jest to 14 dni i dłużej. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie drenażu wyrostka sutkowatego, a przy jednoczesnym ostrym zapaleniu ucha środkowego także drenażu błony bębenkowej. Niestety zapalenie wyrostka sutkowatego może prowadzić do destrukcji kości i wytworzenia ropnia podokostnowego. Powikłania takie są bezwzględnym wskazaniem do leczenia chirurgicznego. Operacja może być przeprowadzane także w celu zmniejszenia ryzyka powikłań. W trakcie operacji (antromastoidektomii) lekarz za pomocą niewielkiego nacięcia za uchem otwiera wyrostek sutkowaty i usuwa tkanki zmienione zapalnie po wcześniejszym wycięciu fragmentu kości. Lek. Marta Dąbrowska Źródła: 1. Kuczkowski J., Narożny W., Stankiewicz Cz., Kowalska B., Brzoznowski W., Dubaniewicz-Wybieralska M.: Powikłania ostrego zapalenia wyrostka sutkowatego u dzieci. Otolaryngologia Polska 2007, str.: 445-451 2. Kuźmińska M., Sokołowski J., Niemczyk K.: Trudności diagnostyczne towarzyszące utajonemu zapaleniu wyrostka sutkowego – opis przypadku. Polski Przegląd Otolaryngologiczny 2 (2013), str.: 43–46. 3. Ryczer T., Zawadzka-Głos L., Wolniewicz M., Kośla A., Pinkas W.: Zakażenie Streptococcus pneumoniae jako przyczyna ostrego zapalenia wyrostka sutkowatego u dzieci. Borgis – Nowa Pediatria 3/2016, str. 75-78. Wyrostek sutkowaty jest strukturą w obrębie kości skroniowej. Znajduje się za małżowiną uszną i składa się z przestrzeni wypełnionych powietrzem. Jest ważny, ponieważ stanowi przyczep różnych mięśni, a i wpływa na funkcjonowanie narządu słuchu. Jego ostre zapalenie to najczęstsze powikłanie zapalenia ucha środkowego. Co warto wiedzieć? spis treści 1. Co to jest wyrostek sutkowaty? 2. Przyczyny i objawy zapalenia wyrostka sutkowatego 3. Rozpoznanie i leczenie OZWS 1. Co to jest wyrostek sutkowaty? Wyrostek sutkowaty (łac. processus mastoideus) jest położony w części sutkowej kości skroniowej, która znajduje się za małżowiną usznej. Stanowi jej przedłużenie. Kość skroniowa to parzysta kość, która tworzy część podstawy oraz część bocznej ściany czaszki. Processus mastoideus rozwija się po urodzeniu, a ostateczne kształty osiąga w czasie wzrostu dziecka. Wówczas w znaczący sposób bierze udział w nadawaniu twarzy ostatecznych rysów. Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków" Jaka jest rola wyrostka sutkowatego? Przede wszystkim to element twarzoczaszkibędący miejscem przyczepu ważnych mięśni, takich jak mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy, mięsień płatowaty głowy czy mięsień najdłuższy głowy. Na przyśrodkowej powierzchni wyrostka znajduje się bruzda tętnicy potylicznej. Bocznie znajduje się wcięcie sutkowe, gdzie przyczepia się mięsień dwubrzuścowy. Wyrostek sutkowaty ma specyficzną budowę: posiada wypełnione powietrzem przestrzenie pneumatyczne, co ma duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania sąsiadującego z nim ucha środkowego i wewnętrznego. Kształtem przypomina stożek, a swoją budową - gąbkę. 2. Przyczyny i objawy zapalenia wyrostka sutkowatego O wyrostku sutkowatym najczęściej mówi się w kontekście patologii, czyli zapalenia wyrostka sutkowatego (OZWS). Dochodzi do niego najczęściej w wyniku powikłania zapalenia ucha środkowego. Zwykle winę ponosi rozprzestrzeniająca się, nieleczona bądź źle leczona infekcja bakteryjna. Ta szerzy się zarówno bezpośrednio poprzez sąsiadujące struktury anatomiczne, jak i drogą naczyń krwionośnych lub chłonnych. Zapalenie wyrostka sutkowatego jest bardziej powszechne u dzieci, choć może również dotknąć dorosłych. Za stan zapalny struktury odpowiadają takie patogeny jak: Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Moraxella catarrhalis i Haemophilus influenzae. Inne przyczyny zapalenia wyrostka sutkowatego to zbyt krótko trwająca antybiotykoterapia, przewlekłe zapalenie ucha środkowego, a także perlak. Guz perlisty (łac. cholesteatoma) to guzowaty twór zapalny, który najczęściej powstaje w uchu środkowym. Rozwijając się w jamie bębenkowej staje się przyczyną przewlekłego perlakowego zapalenia ucha środkowego. Objawem zapalenie wyrostka sutkowatego jest: obrzęk tkanek znajdujących się za uchem (małżowina może widocznie odstawać od linii głowy), silny, pulsujący ból odczuwany w okolicy małżowiny usznej, zaczerwienienie i obrzęk tkanek nad wyrostkiem sutkowatym, wyciek z przewodu słuchowego, gorączka (stałą bądź okresowa), zaburzenia słuchu. Dolegliwości mogą pojawić się zarówno w czasie, jak i kilka tygodni po przebytym zapaleniu ucha środkowego. Rekomendowane przez naszych ekspertów 3. Rozpoznanie i leczenie OZWS Rozpoznanie zapalenia wyrostka sutkowatego opiera się na zebranym wywiadzie lekarskim (duże znaczenie ma informacja o przebyciu ostrego zapalenia ucha środkowego), badaniu fizykalnym oraz badaniach obrazowych (takie jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny głowy). Podstawową metodą leczenia jest antybiotykoterapia. Lek dobiera się na podstawie wyników posiewu. Najbardziej efektywne jest tak zwana terapia sekwencyjna, czyli podawanie najpierw zastrzyków, a dopiero później środków doustnych. Zdarza się jednak, że i ta metoda nie jest skuteczna. Wówczas konieczne bywa chirurgiczne nacięcie i drenaż tkanek objętych procesem zapalnym. Zapalenie wyrostka sutkowatego jest chorobą, która może mieć poważne konsekwencje. Infekcja tkanek może rozprzestrzeniać się w kierunku mózgoczaszki i struktur ośrodkowego układu nerwowego, między innymi opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu. To dlatego z jej pojawieniem się związane jest ryzyko groźnych powikłań. Należy do nich między innymi utrzymujące się zawroty głowy, ale i zapalenie mózgu czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Schorzenia te wymagają szybkiej reakcji i intensywnego leczenia szpitalnego. Poza tym zdarza się, że infekcje (zarówno w obrębie ucha, jak i wyrostka sutkowatego) mają charakter przewlekły. Wówczas powodują nawracający wyciek treści ropnej z przewodu słuchowego, a nawet upośledzenie słuchu. To dlatego choroby zdecydowanie nie wolno lekceważyć. Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki. polecamy W pracy przedstawiono aktualne rekomendacje dotyczące leczenia ostrego zapalenia ucha środkowego (OZUŚ) u dzieci oraz powikłania usznopochodne związane z tym schorzeniem. OZUŚ jest jedną z najczęstszych przyczyn udzielania porad w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Szczyt zachorowań przypada na pacjentów w wieku od 6. do 12. W początkowym etapie infekcji rekomendowane jest postępowanie objawowe w postaci leczenia przeciwbólowego i przeciwzapalnego, a dopiero przy braku poprawy zalecane jest włączenie antybiotykoterapii. Najczęstszym powikłaniem wewnątrzskroniowym OZUŚ jest zapalenie wyrostka sutkowatego, które wymaga wdrożenia szeroko spektralnej antybiotykoterapii wraz z paracentezą, jednak brak poprawy klinicznej stanowi wskazanie do interwencji chirurgicznej w postaci mastoidektomii. Pojawienie się objawów neurologicznych u dziecka z OZUŚ, takich jak zaburzenia świadomości, drgawki, silny ból głowy, sztywność karku, wskazują na powikłania wewnątrzczaszkowe. Konieczne jest wówczas pilne wykonanie badań obrazowych oraz interwencja laryngologiczna, która w istotny sposób wpływa na proces gojenia i rokowanie. Nawracające zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dziecka wymaga wykluczenia płynotoku usznego związanego z wrodzoną wadą ucha. Ostre zapalenie ucha środkowego (OZUŚ) u dzieci jest jedną z najczęstszych przyczyn udzielania porad w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz w ramach pełnienia nocnych dyżurów. OZUŚ charakteryzuje się nagłym wystąpieniem dolegliwości i objawów wskazujących na objęcie procesem zapalnym struktur ucha środkowego [1]. POLECAMY Jako nawracające OZUS definiuje się sytuacje, w których epizody ostrego stanu zapalnego występują, jak opisano w tabeli 1. Tab. 1. Definicje nawracającego OZUŚ Nawracające OZUŚ Liczba epizodów Okres obserwacji 3 6 miesięcy 4 12 miesięcy, w tym ostatnie zachorowanie wystąpiło w ciągu ostatniego pół roku Szczyt zachorowań na OZUŚ przypada na okres jesienno-zimowy, podobnie jak zachorowania na infekcje górnych dróg oddechowych (GDO). Szacuje się, że nawet do 90% dzieci w wieku między 3. a 3. przechodzi przynajmniej jeden epizod zachorowania na OZUŚ, ze szczytem między 6. a 12. [2]. Częstość zachorowań na OZUŚ spada po ukończeniu 7. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą wstępującą, przez trąbkę słuchową i kolonizację wirusową i bakteryjną. Do głównych objawów OZUŚ należą ból ucha lub niepokój dziecka, które pojawiają się zwykle po 2–3 dniach poprzedzającej infekcji GDO. Objawom mogą towarzyszyć wysoka gorączka i zaburzenia łaknienia u najmłodszych dzieci. W otoskopii widoczne są zaczerwienienie i uwypuklenie błony bębenkowej. Początkowo zaczerwienienie pojawia się w części wiotkiej i wzdłuż rękojeści młoteczka, ale wraz z rozwojem stanu zapalnego zaczyna obejmować całą błonę bębenkową. Amerykańska Akademia Pediatrii opracowała strategię wyczekującą w początkowym etapie leczenia OZUŚ w związku z samoograniczającym się charakterem infekcji, co pozwala przypuszczać, że rola czynników wirusowych odgrywa istotną rolę w patogenezie OZUŚ [3]. Ponadto zbyt szerokie stosowanie antybiotykoterapii w każdym przypadku OZUŚ w latach 80. XX wieku doprowadziło do powstawania szczepów lekoopornych oraz tworzenia bakteryjnego biofilmu w nosogardle [3]. W tabeli 2 podano sytuacje, w których udokumentowano wysoką skuteczność antybiotykoterapii w leczeniu OZUŚ. W pozostałych przypadkach zalecana jest strategia wyczekująca, polegająca na zastosowaniu leczenia objawowego i odroczeniu włączenia antybiotykoterapii na okres od 48 godzin do 72 godzin. W tym okresie zaleca się stosowanie leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, tj. ibuprofenu i paracetamolu. Tab. 2. Wskazania do niezwłocznego włączenia antybiotykoterapii w OZUŚ W OZUŚ u dzieci poniżej 6. U dzieci poniżej 2. z obustronnym OZUŚ U chorych z ropnym wyciekiem z ucha Jeżeli w przebiegu OZUS występują silne dolegliwości bólowe, gorączka > 39°C, gorączka i wymioty U pacjentów z wadami twarzoczaszki, zaburzeniami odpornościowymi oraz z zespołem Downa, w przypadkach nawracających zapaleń ucha środkowego Tab. 3. Dawkowanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych w zapaleniu OZUŚ [1] U dzieci o masie 40 kg Ibuprofen 10 mg/kg mc do 40 mg/kg mc/dobę do dawki dobowej 300–400 mg do dawki dobowej 1200–1600 mg/dobę Co 4–6 godzin Paracetamol 12–15 mg/kg mc do dawki dobowej 90 mg/kg mc 700–1000 mg/dawkę do dawki dobowej 4 g Co 4–6 godzin W pracy Arens [4] przedstawiono jednak wyniki leczenia 291 dzieci poniżej 2. z OZUŚ, gdzie autorka wykazała lepsze krótkoterminowe wyniki leczenia amoksycyliną z kwasem klawulanowym w porównaniu do placebo w zakresie redukcji objawów przedmiotowych i podmiotowych. Jednocześnie w pracach innych autorów wykazano, że wdrożenie rekomendacji z czujnym wyczekiwaniem nie miało wpływu na występowanie najczęstszego powikłania OZUŚ, jakim jest zapalenie wyrostka sutkowatego [2, 5]. W tabeli 3 przedstawiono dawkowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych w OZUŚ. Jednoczesne podawanie paracetamolu w dawce 12,5 mg/kg mc z ibuprofenem w dawce 10 mg/kg mc ma silniejsze działanie przeciwbólowe niż podawanie tych preparatów osobno i pozwala na uniknięcie konieczności włączenia leków opioidowych [1]. Dane dotyczące stosowania leków o miejscowym działaniu znieczulającym w postaci kropli do uszu nie są wystarczające do ustalenia rekomendacji [1]. Z uwagi na brak wystarczających dowodów w badaniach klinicznych, w rekomendacjach nie uwzględniono leków przeciwhistaminowych oraz obkurczających błonę śluzową nosa [1]. Antybiotykiem z wyboru w leczeniu OZUŚ jest amoksycylina z uwagi na wysoką skuteczność wobec Streptococcus pneumoniae oraz Hemofilus influenzae, stosowana w dawce 75–90 mg/kg mc/dobę w 2 dawkach podzielonych co 12 godzin u dzieci o masie ciała do 40 kg lub 1500–2000 mg co 12 godzin u pacjentów o masie ciała > 40 kg; czas leczenia u dzieci powinien wynosić 10 dni [1, 3]. U chorych z nadwrażliwością późną alternatywą są cefalosporyny, np. acetyl cefuroksymu w dawce 30 mg/kg mc/dobę w 2 dawkach. U pacjentów z reakcją uczuleniową na amoksycylinę typu natychmiastowego stosuje się makrolid. Preparatem z wyboru w leczeniu OZUŚ jest klarytromycyna w dawce 15 mg/kg mc/dobę w 2 dawkach. Skuteczność azytromycyny jest niewystarczająca do eradykacji bakterii wywołujących OZUŚ. Jedną z postaci klinicznych zapalenia ucha środkowego jest pęcherzowe zapalenie błony bębenkowej (myringitis bulosa, bulous myringitis) charakteryzujące się powstawaniem krwotocznych pęcherzy na błonie bębenkowej. Z uwagi na dobre unerwienie błony bębenkowej pacjent odczuwa silne dolegliwości bólowe, którym towarzyszy gorączka i krwawienie z przewodu słuchowego. W otoskopii widoczne są wówczas krwotoczne pęcherze na błonie bębenkowej. Do powstania myringitis bulosa może dojść w OZUŚ o etiologii zarówno wirusowej, jak i bakteryjnej [6]. Leczenie tej postaci OZUŚ nie odbiega od ogólnych zaleceń dotyczących infekcji ucha środkowego [6]. OZUŚ może doprowadzić do wystąpienia niebezpiecznych dla życia powikłań, które dzielimy na wewnątrzskroniowe i wewnątrzczaszkowe. Powikłania te przedstawiono w tabeli 4. Tab. 4. Rodzaje powikłań usznopochodnych Powikłania wewnątrzskroniowe Powikłania wewnątrzczaszkowe Zapalenie wyrostka sutkowatego Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Ropień podokostnowy Ropień nadtwardówkowy Zapalenie ucha wewnętrznego Ropień podtwardówkowy Niedowład/porażenie nerwu twarzowego Ropień płata skroniowego Zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej Powikłania wewnątrzskroniowe Zapalenie wyrostka sutkowatego Zapalenie wyrostka sutkowatego jest najczęstszym powikłaniem OZUŚ u dzieci, ze szczytem zachorować w wieku między 6. a 24. miesiącem życia [7], który odpowiada szczytowi zachorowań na OZUŚ. Patogeneza tego powikłania polega na zablokowaniu drenażu treści zapalnej z jamy wyrostka sutkowatego przez aditus ad antrum do jamy bębenkowej i ewakuacji przez trąbkę słuchową lub perforację błony bębenkowej [7]. Objawy oprócz cech OZUŚ obejmują obrzęk i zaczerwienienie w okolicy zausznej z charakterystycznym odstawaniem małżowiny usznej. Najczęstszym czynnikiem etiologicznym zapalenia wyrostka sutkowatego jest Streptococcus pneumoniae [7]. W leczeniu początkowo stosuje się antybiotyki o szerokim spektrum w formie dożylnej. Jeżeli u pacjenta nie doszło do samoistnej perforacji błony bębenkowej to należy wykonać paracentezę, z ewentualnym założeniem drenu tympanostomijnego [8]. W sytuacji współistnienia ropnia podokostnowego lub podejrzenia towarzyszących powikłań wewnątrzczaszkowych zaleca się wykonanie tomografii komputerowej z kontrastem. Leczenie chirurgiczne w postaci mastoidektomii (ryc. 1), czyli otwarcia komórek powietrznych wyrostka sutkowatego i przywrócenia komunikacji między jamą wyrostka a jamą bębenkową, wykonuje się przy braku poprawy po leczeniu zachowawczym przez 24–48 godzin lub bez wstępnego leczenia zachowawczego, jeżeli w badaniu obrazowym potwierdzone zostanie występowanie ropnia lub innych powikłań [8]. Szczegółowy algorytm postępowania został opisany w pracy Mierzwińskiego i wsp. (ryc. 2) [7]. Ryc. 1. Jama wyrostka sutkowatego po mastoidektomii Ryc. 2. Schemat postępowania w zapaleniu wyrostka sutkowatego według Mierzwińskiego i wsp. Porażenie nerwu twarzowego Porażenie nerwu twarzowego jest rzadkim powikłaniem OZUŚ u dzieci. W przebiegu infekcji dochodzi do objęcia stanem zapalnym pnia nerwu w kanale kostnym przebiegającym przez jamę bębenkową i wyrostek sutkowaty. U dzieci w przebiegu OZUŚ objawy pojawiają się najczęściej w 2.–4. dniu choroby [8] i obejmują zaburzenia ruchomości połowy twarzy w zakresie wszystkich gałązek nerwu VII. W leczeniu stosuje się szeroko spektralne antybiotyki w połączeniu ze sterydoterapią. Jeżeli nie doszło do samoistnej perforacji, to nacięcie błony bębenkowej (paracenteza) jest postępowaniem z wyboru [8]. Brak poprawy lub narastanie objawów stanowi wskazanie do wykonania antromastoidektomii. Zapalenie błędnika Do zapalenia struktur ucha wewnętrznego w przebiegu OZUŚ dochodzi w wyniku rozprzestrzeniania się infekcji przez okienko okrągłe, które oddziela ucho środkowe od ucha wewnętrznego jedynie cienką, łącznotkankową błoną (rycina 3). Ryc. 3. Błona okienka okrągłego widziana od strony wyrostka sutkowatego, oznaczona strzałką Podrażnienie ucha wewnętrznego objawia się wystąpieniem zawrotów głowy, zaburzeń równowagi, oczopląsu i nudności lub wymiotów [8]. Leczenie zapalenia błędnika w przebiegu OZUŚ obejmuje podanie szerokospektralnej antybiotykoterapii oraz wykonanie paracentezy, a brak poprawy lub narastanie objawów stanowi wskazanie do leczenia operacyjnego w postaci antromastoidektomii. Powikłania wewnątrzczaszkowe Współcześnie, przy prawidłowo prowadzonej antybiotykoterapii zarówno powikłania wewnątrzskroniowe, jak i wewnątrzczaszkowe są rzadkie, jednakże ich wystąpienie może stanowić wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne. Ogólna częstotliwość powikłań OZUŚ waha się od 13% do 38% wszystkich przypadków [9] z powikłaniami wewnątrzczaszkowymi na poziomie 0,04% dzieci z OZUŚ [10]. Stosowanie antybiotyków zmniejszyło liczbę powikłań usznopochodnych, jednak zwiększyła się antybiotykooporność Streptococcus pneumonia z 10%, w niektórych krajach nawet do 30% [11]. Do powikłań wewnątrzczaszkowych zalicza się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej, ropień nadtwardówkowy, ropień podtwardówkowy, ropień mózgu oraz wodogłowie usznopochodne [12]. Każde dziecko z objawami OZUŚ i powikłania wewnątrzskroniowego powinno być ściśle obserwowane w kierunku ewentualnego rozwijania się powikłań wewnątrzczaszkowych, na które wskazuje pojawienie się objawów neurologicznych, takich jak drgawki, zaburzenia świadomości, objawy oponowe. Częstość powikłań wewnątrzczaszkowych u dzieci z zapaleniem wyrostka sutkowatego wynosi nawet 6,8% [13]. Mechanizm wewnątrzczaszkowego rozprzestrzeniania się infekcji może zachodzić przez żyły przeszywające oraz przez bezpośrednie przenikanie bakterii [11, 12, 14, 15]. Objawy kliniczne mogą wystąpić nawet przy braku cech powikłania w badaniach obrazowych tomografii komputerowej (TK) czy rezonansu magnetycznego (NMR), a podejmowanie decyzji terapeutycznych powinno być uzależnione przede wszystkim od stanu pacjenta [16]. We wszystkich przypadkach nawracających epizodów zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dziecka należy brać pod uwagę wady wrodzone ucha wewnętrznego z towarzyszącym płynotokiem usznym [11. Najczęstszą przyczyną zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych w grupie 47 pacjentów opisanych przez Van der Poe było OZUŚ [16] przy typowym wywiadzie zapalenia górnych dróg oddechowych, kiedy po początkowej poprawie pojawiło się pogorszenie stanu ogólnego z objawami neurologicznymi, takimi jak zaburzenia świadomości, drgawki czy silny ból głowy [17]. U dzieci poniżej 3. rozpoznanie jest trudniejsze z uwagi na brak sygnalizowania objawów, takich jak ból ucha. W leczeniu najczęściej stosuje się skojarzoną antybiotykoterapię, jednak niezwykle ważne w przypadku powikłań usznopochodnych jest jak najszybsze podjęcie leczenia zabiegowego w postaci para... Artykuł jest dostępny w całości tylko dla zalogowanych użytkowników. Jak uzyskać dostęp? Wystarczy, że założysz bezpłatne konto lub zalogujesz się. Czeka na Ciebie pakiet inspirujących materiałow pokazowych. Załóż bezpłatne konto Zaloguj się Mam po operacji wyrostka sutkowatego dziecko moze byc gluche na operowane ucho? --------------------(*) 10tc.

zapalenie wyrostka sutkowatego forum